Bataliony Chłopskie

Bataliony Chłopskie, BCh, konspiracyjna organizacja ruchu ludowego działająca na terenie kraju w okresie II wojny światowej, utworzona jesienią 1940 z inicjatywy SL Roch. Kierownictwo “Rocha” nie zamierzało początkowo tworzyć samodzielnego pionu wojskowego, odsyłając swych ochotników do ZWZ. Samorzutne powstawanie oddziałów chłopskich w Kieleckiem zdecydowało jednak o podjęciu przez Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego (CKRL) decyzji o powołaniu własnej organizacji zbrojnej pn. “Straż Chłopska” (SCh) kryptonim “Chłostra”. Instrukcja organizacyjna głosiła, że SCh jest formacją samoobrony mająca za zadanie zabezpieczenie porządku i spokoju publicznego, ochronę mienia, ochronę działalności “Rocha” i współpracę z podziemnymi władzami państwowymi. Ograniczenie działalności do zadań policyjno-porządkowych nie zadowoliło działaczy terenowych, także konflikty na tle ideowym z ZWZ i obawa przed utratą wpływów na wsi zdecydowały o utworzeniu samodzielnej formacji wojskowej, noszącej od wiosny 1941 nazwę Bataliony Chłopskie. Z ramienia CKRL pełnomocnikiem ds. Batalionów Chłopskich został J. Niećko, pseudonim “Zgrzebniak”, Komendantem Gł. F. Kamiński pseudonim “Zenon Trawiński”, szefem sztabu K. Banach pseudonim “Kamil” “Rosnowicz” do 1942, następnie S. Koter pseudonim “Andrzej Poręba”.Na przełomie 1941/1942 zaczęły powstawać tzw. Oddziały Specjalne (OS) wydzielone z oddziałów terenowych. Wykonywały akcje bojowo-dywersyjne np.: uderzały na posterunki policji, prowadziły akcję antykontyngentową, dokonując zniszczeń w młynach, mleczarniach, tartakach, gorzelniach itp., oraz niszcząc dokumentację podatkową. W porozumieniu z Kierownictwem Walki Cywilnej zwalczały kolaborantów, agentów gestapo, kolonistów niemieckich i volksdeutschów. Liczebność OS określa się na ok. 300 oddziałów. Od jesieni 1942 zaczęły powstawać liczne oddziały partyzanckie, jako odpowiedź na wzrost terroru ze strony okupanta, wyrażający się nasileniem pacyfikacji wsi, licznych egzekucji, łapanek na przymusowe roboty i akcji wysiedleńczych.Żołnierze Batalionów rekrutowali się w większości z przedwojennych młodzieżowych organizacji chłopskich: ZMW RP oraz części członków Centralnego Związku Młodej Wsi “Siew”. Całość sił Batalionów Chłopskich podzielono na oddziały taktyczne i terytorialne. W oddziałach taktycznych obowiązywał podział na drużyny, plutony i kompanie. Ściśle zakonspirowane, były przeznaczone do wzięcia udziału w powstaniu ogólnokrajowym w ostatniej fazie wojny. Oddziały terytorialne miały spełniać zadania policyjno-porządkowe o charakterze lokalnym, liczebność tych oddziałów wynosiła: w gromadach co najmniej 3 ludzi, w gminach 1+10, w powiecie kompania. Oddziały terytorialne podlegały komendantom odpowiednich szczebli.

age.org/